Niemiecki sektor budowlany

 1.2. Potencjał ekonomiczny Polski i Chin

W obliczu rosnących wyzwań gospodarczych, sektor budownictwa mieszkaniowego doświadcza istotnych zmian. Z doniesień medialnych ubiegłego roku wynika, że w Niemczech nastąpił istotny spadek liczby wydanych pozwoleń na budowę mieszkań, co stało się bezpośrednim powodem wzrostu stóp procentowych i zwiększenia kosztów budowy[11].

Zaobserwowany w ostatnich latach wzrost stóp procentowych w Niemczech wywiera istotny wpływ na dynamikę niemieckiego sektora budowlanego, szczególnie w zakresie finansowania nowych inwestycji. Wyższe stopy procentowe mają kluczowy wpływ na zwiększenie kosztów kapitału dla deweloperów. To z kolei stanowi kluczowy czynnik w ich decyzjach inwestycyjnych. Jeśli bowiem koszty finansowania określonej inwestycji są wyższe, ich rentowność maleje, a wówczas deweloperzy albo rezygnują z rozpoczęcia nowych inwestycji, albo poszukują innych, alternatywnych źródeł ich finansowania[12].

Odnosząc się do pierwszej ze wskazanych wyżej opcji wskazać należy, że ograniczenie liczby nowo rozpoczynanych projektów budowlanych przez deweloperów może prowadzić do zauważalnego zmniejszenia podaży nowych mieszkań na rynku. Zjawisko to ma znaczenie dla rynku nieruchomości, gdyż ograniczona podaż przy stabilnym lub rosnącym popycie, prowadzi do wzrostu cen, a to z kolei stanowi barierę wejścia dla nowych nabywców[13]. Inwestorzy w obliczu tego rodzaju wyzwań mogą preferować lokowanie swojego kapitału w bardziej bezpieczny sposób, np. w najem krótko- lub długoterminowy.

Z perspektywy ekonomicznej, rosnące stopy procentowe mają istotny wpływ na rynek kredytów hipotecznych i dostępność mieszkaniową[14]. Wzrost stóp procentowych prowadzi do zwiększenia kosztów kredytów hipotecznych, co może stanowić barierę dla osób poszukujących finansowania na zakup mieszkań, szczególnie wśród konsumentów o niższych dochodach. Ta sytuacja może skutkować spadkiem dostępności mieszkaniowej, ograniczając zdolność wielu gospodarstw domowych do zakupu własnego mieszkania. Jest to problem szczególnie dotkliwy w kontekście społeczno-gospodarczym, gdzie dostęp do własnego mieszkania jest często uznawany za podstawowy element stabilności i bezpieczeństwa życiowego[15].

W odpowiedzi na kryzys na rynku budowlanym i mieszkaniowym, kanclerz Niemiec Olaf Scholz i minister budownictwa Klara Geywitz zaprezentowali w wrześniu 2023 roku 14-punktowy plan mający na celu odwrócenie negatywnych trendów w tym sektorze. Plan ten koncentruje się na zwiększeniu liczby dostępnych i przystępnych cenowo mieszkań, aby sprostać rosnącemu popytowi i problemom z dostępnością mieszkań. Strategiczne podejście rządu obejmuje wspieranie inicjatyw budowlanych, ułatwianie procesów pozyskiwania zezwoleń na budowę oraz dostosowywanie polityki finansowej i podatkowej w celu stymulowania inwestycji w sektorze mieszkaniowym. Celem tych działań jest zwiększenie podaży mieszkań na rynku, a tym samym złagodzenie presji cenowej i poprawa warunków życia obywateli[16].

Niemiecki rząd zamierza więc wdrożyć program bodźców gospodarczych, który ma na celu wsparcie firm budowlanych oraz branży nieruchomości. Program ten zakłada wprowadzenie szeregu środków, takich jak obniżenie standardów ochrony środowiska, ulgi podatkowe, zmniejszenie biurokracji oraz zwiększenie dodatku klimatycznego. Celem tych działań jest stymulowanie aktywności budowlanej i zwiększenie liczby nowych projektów mieszkaniowych. Obniżenie barier regulacyjnych i zwiększenie zachęt finansowych ma przyczynić się do ożywienia rynku, co jest kluczowe dla rozwiązania problemów związanych z dostępnością mieszkań i wysokimi cenami na rynku nieruchomości w Niemczech[17].

Rząd kanclerza Olafa Scholza w Niemczech postawił ambitny cel zbudowania 400 tys. nowych mieszkań rocznie, jednak jak dotąd cel ten nie został osiągnięty. Sytuacja na rynku mieszkaniowym jest skomplikowana z powodu odwoływania planowanych inwestycji, rezygnacji rodzin z budowy własnych domów z powodu wysokich kosztów oraz bankructwa firm budowlanych. Głównymi czynnikami wpływającymi na ten stan rzeczy są gwałtowny wzrost stóp procentowych, który nastąpił w odpowiedzi na wojnę w Ukrainie, a także wysoka inflacja i rosnące koszty materiałów budowlanych[18].

Biorąc pod uwagę obecne wyzwania na niemieckim rynku budowlanym oraz ambitne plany niemieckiego rządu dotyczące zwiększenia liczby nowo wybudowanych mieszkań, polskie przedsiębiorstwa budowlane mogą znaleźć w tych planach atrakcyjne możliwości dla ekspansji i inwestycji. Wysokie cele budowlane niemieckiego rządu mogą stworzyć popyt na usługi budowlane, co z kolei może przyciągnąć polskie firmy poszukujące nowych rynków i kontraktów – tym bardziej, że kryzys w sektorze budowlanym dotknął nie tylko Niemcy, ale także inne państwa europejskie, w tym Polskę. Pandemia Covid-19 oraz ekspansja wojenna Rosji na niepodległość Ukrainy są skutkiem rosnącej inflacji i ekstremalnie wysokich kosztów życia. Dlatego też, potencjalne ułatwienia regulacyjne i bodźce finansowe na rynku mieszkaniowym, które niemiecki rząd może wprowadzić w celu pobudzenia rynku, mogą dodatkowo zachęcić polskie przedsiębiorstwa do rozważenia inwestycji w bezpośrednio sąsiadującym państwie.