Po zmianie ustroju Europa Środkowa przeżywała dynamiczny rozwój gospodarczy, zwłaszcza po wejściu do UE. Przy pomocy jednolitego rynku wewnętrznego, zintensyfikowała się także regionalna i dwustronna współpraca gospodarcza, a stosunki handlowe i inwestycyjne wzmocniły się i rozwinęły w nadzwyczajnym stopniu.
Z punktu widzenia Węgier Polska należy do rynków perspektywicznych. Geograficzna bliskość kraju, duży rynek zbytu i gospodarka kraju oparta na solidnych podstawach czyni z Polski zrównoważonego, stałego partnera w stosunkach gospodarczych i handlowych w regionie. Największe branże węgierskie, takie jak farmacja, przemysł tworzyw sztucznych, budownictwo, turystyka mają tu tradycyjnie mocne pozycje.
Rozwój regionalny pomógł wzmocnić dwustronne stosunki gospodarcze, a wymiana handlowa między Polską, a Węgrami przez ostatnie dekady rosła nieustannie i przekroczyła 10 miliardów euro. Dziś Polska jest czwartym najważniejszym partnerem gospodarczym i handlowym Węgier. Najważniejszymi węgierskimi artykułami eksportowymi do Polski są maszyny i urządzenia, sprzęt elektryczny, pojazdy i sprzęt transportowy, wyroby chemiczne w tym głównie lekarstwa i produkty farmaceutyczne, tworzywa sztuczne oraz wyroby przemysłu spożywczego, w imporcie Węgier zaś dominują maszyny urządzenia elektryczne, pojazdy i części motoryzacyjne, produkty przemysłu chemicznego, produkty mineralne i artykułu metalowe.
Odnosząc się do polsko-węgierskich inwestycji, stan węgierskich inwestycji bezpośrednich w Polsce na koniec 2019 roku osiągnął wartość 1 miliarda 325 milionów euro, natomiast stan polskich inwestycji bezpośrednich na Węgrzech w tym samym czasie wyniósł 1 miliard 223 miliona euro. Zdecydowana większość polskich inwestycji zrealizowane były w formie utworzenia nowych zakładów produkcyjnych. W ostatnim czasie wzrosło również zainteresowanie rynkiem węgierskim ze strony inwestorów kapitałowych o wysokim stopniu ryzyka, ponadto pojawiło się też na rynku kilka sieci handlowych.
Jednym z najpoważniejszych polskich inwestorów pozostaje Grupa Maspex Wadowice, która jest właścicielem marek węgierskich, takich jak: Olympos (soki owocowe), Plussz (tabletki musujące z witaminami) oraz Ápenta (woda mineralna). Od 2013 roku w Egerszalók swoje węgierskie centrum logistyczno-dystrybucyjne posiada TZMO S.A. (Bella Hungaria Kft.), swoje oddziały posiadają Europejskie Centrum Odszkodowań oraz Grupa ABC Data (IT). Polskie sieci odzieżowe i obuwnicze (Tatuum, LPP/Reserved/ i CCC) systematycznie zwiększają liczbę własnych placówek sklepowych. Grupa Medort z Łodzi dokonała zakupu znanej węgierskiej firmy Rehab (produkcja i dystrybucja sprzętu rehabilitacyjnego). Z powodzeniem na Węgrzech inwestują SM Mlekovita i Grupa Mokate. Węgry są ważnym rynkiem dla PESA Bydgoszcz, która dostarczyła dziewięć niskopodłogowych tramwajów Swing dla miasta Segedyn. Dużym inwestorem na Węgrzech jest spółka giełdowa Alumetal SA, który od 2016 roku posiada zakład produkcyjny w miejscowości Komárom (wartość inwestycji – ok. 125 mln PLN). Pod koniec 2017 roku Rafako SA zawarło umowę ramową o współpracy z węgierskim podmiotem MVM Ovit Zrt, w ramach której obie firmy występują jako dostawcy kompleksowych usług oraz dostaw w sektorze energetycznym. W lutym 2019 roku Fabryka Farb i Lakierów Śnieżka podpisała w Budapeszcie umowę o nabyciu za 108 mln PLN 80% udziałów spółki Poli-Farbe Vegyipari Kft.
Według danych GUS na koniec 2018 roku funkcjonowało w Polsce 126 podmiotów z udziałem kapitału węgierskiego, z czego ponad połowa (78) zatrudniała do 9 osób. W tym okresie na polskim rynku obecnych było 50 firm z Węgier, których inwestycje przekraczały 1 mln USD. Firmy z Węgier obecne są w Polsce w sektorze energetycznym, chemicznym, farmaceutycznym, spożywczym i budowlanym.
Największymi węgierskimi inwestorami w Polsce są takie firmy, jak Richter Gedeon (właściciel Polfy Grodzisk), czy Slovnaft (należący do koncernu paliwowego MOL). Ponadto, na polskim rynku funkcjonuje węgierski producent opakowań DunaPack oraz spółka deweloperska TriGranit Development Polska Sp. z o.o., która m.in. zrealizowała centra handlowo-usługowo-biurowe Silesia City Center w Katowicach oraz Bonarka City Center w Krakowie, i Poznan City Center w Poznaniu. Pod koniec 2019 r. węgierska spółka Wing zakupiła 56% akcji polskiej spółki deweloperskiej Echo Investment. Z kolei w zeszłym roku węgierska spółka deweloperska Cordia zakupiła ponad 90 procent udziałów spółki Polnord. W sierpniu 2018 wiodąca węgierska grupa inwestycyjna Central Group, ogłosiła decyzję o nabyciu od funduszu Advent International, Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych S.A. (WSiP). W dziedzinie usług dla węgierskiego przewoźnika Wizz Air polski rynek jest jednym z najważniejszych.
Mimo tych pozytywnych informacji warto również podkreślić, iż w zeszłym roku, pierwszy raz w nowoczesnej historii naszych relacji, nastąpił spadek wolumenu wymiany handlowej o ok. 8 procent. Było to efektem wywołanym przez światową pandemię.
Dlatego właśnie celem zagranicznej polityki ekonomicznej Węgier wobec Polski to wspieranie węgierskich przedsiębiorstwo w:
- zwiększeniu ich udziału w przemianach rynkowych, w modernizacji rynkowych;
- zwiększenie udział firm węgierskich w branżach opartych na wiedzy, takich jak przemysł
- związany ze środowiskiem, motoryzacja, energia odnawialna, efektywność energetyczna, IT;
- wzmocnienie pozycji Węgier w branżach tradycyjnych, takich jak przemysł spożywczy, turystyka;
- zachęcanie mocnych kapitałowo polskich firm do zainteresowania inwestowaniem na Węgrzech;
Jesteśmy zdeterminowani by pomóc węgierskim firmom w odbudowie relacji z partnerami z Polski tam, gdzie więzi zostały zerwane z powodu rozprzestrzenia się wirusa COVID-19. Zatem zachęcam do kontaktu naszymi przedstawicielstwami, z Ambasadą w Warszawie i konsulatami Generalnymi Węgier w Krakowie i w Gdańsku. Również węgierska Agencja Wspierania Exportu (CED), posiadająca biuro w Krakowie pomaga spółkom węgierskim w zaistnienie na rynku Polskim, a utworzona w zeszłym roku Polsko-Węgierska Izba Gospodarcza postawiła sobie za cel wzmocnienie dwustronnych stosunków handlowych i gospodarczych poprzez dostarczanie ważnych informacji, usług i szkoleń dla firm.
Z kolei współpraca kulturalna pomiędzy Polską, a Węgrami też jest intensywna i wielowymiarowa. W Warszawie od 1935 r. działa Węgierski Instytut Kultury (Magyar Kulturális Intézet), która jest jednym z najstarszych instytutów kultury w Polsce. Instytut współpracuje z samorządami, instytucjami kultury (na poziomie krajowym, jak i lokalnym), również z Konsulatem Generalnym Węgier w Krakowie, z Konsulatem Generalnym Węgier w Gdańsku, z konsulami honorowymi Węgier oraz z Towarzystwami Przyjaźni Polsko-Węgierskiej. Zadaniem Instytutu jest upowszechnianie na terenie całej Rzeczypospolitej Polskiej węgierskiej kultury, nauki i sztuki, wiedzy o historii Węgier, propagowanie węgierskiego dziedzictwa narodowego, promocja kraju i dbanie o wizerunek całego narodu węgierskiego. Instytut stara się pokazać jak najpełniejszy obraz węgierskiego dorobku kultury: od tańca, poprzez gastronomię i sport aż po nauki społeczne. Pielęgnuje bogatą tradycję tysiącletniej przyjaźni i wspólnej historii polsko-węgierskiej.
W latach 2016–2017 został przez Instytut zorganizowany Rok Kultury Węgierskiej, w trakcie którego na terenie całej Polski starano się pokazać przekrój szeroko rozumianej kultury węgierskiej. Dzięki imprezom Roku udało się trafić do takich zakątków Polski, gdzie kultura węgierska dawno nie była obecna. Ma się rozumieć, że czasach pandemii życie kulturalne jest w stanie hibernacji, ale Instytut stara się jednak dopasować do nowej rzeczywistości i znaleźć jakąś „furtkę” dla prowadzenia działalności. Taką furtką jest obecność online – można zaryzykować tezę, że oferta kulturalna w formie online – w mniejszej skali, niż dziś – będzie obecna na „rynku” również po ustąpieniu pandemii. W promowaniu kultury węgierskiej w Polsce czy kultury polskiej na Węgrzech sprzyja pozytywny klimat społeczno-polityczny w obu krajach – polsko-węgierska przyjaźń czy wspólnota losu wciąż ma się dobrze, ale ciągle jest pole do zwiększenia współpracy. Kooperacja w dziedzinie kultury odbywa się i będzie się odbywać na wielu płaszczyznach: pomiędzy samorządami (w tym przede wszystkim miastami partnerskimi), instytucjami rządowymi (muzea, filharmonie), organizacjami pozarządowymi, szkołami, i poszczególnymi osobami.
Autorem artykułu jest Ambasada Węgier w Warszawie. Publikacja powstała w ramach projektu „GospoStrategie – dyplomacja gospodarcza w Polsce!”, który został objęty honorowym patronatem Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii.
Ostatnie wpisy
Europa i Chiny – dalsze kroki w relacjach handlowych
Relacje między Chińską Republiką Ludową a Unią Europejską w ostatnich latach były naznaczone wieloma…
Elektrownie jądrowe w Szwecji
Przez lata temat energetyki jądrowej był kontrowersyjny, wzbudzał zainteresowanie i zarazem obawy do…
Wpływ zmiany władzy na Słowacji na relacje dyplomatyczne z krajami V4
Wynik wrześniowych wyborów na Słowacji na skutek których nastąpił zwrot o 180 stopni w polityce wewn…
